In 2018 gaf de Zuid-Afrikaanse regering leeuwenfokkers de toestemming om 800 leeuwenskeletten te exporteren. Het merendeel hiervan wordt naar Azië verscheept om er tijgerwijn van te maken. Omdat het verboden is om botten van de streng beschermde tijger te gebruiken, zijn leeuwenbotten zeer gevraagd als vervanging. Leeuwenbotten worden dan verkocht als tijgerbotten.
Dat de handel in leeuwenbotten wreed is en niets met natuurbehoud te maken heeft, wisten we al. Nu blijkt echter dat er ook serieuze gezondheidsrisico’s voor de mens aan vast zitten, want heel veel leeuwen in Zuid-Afrika lijden aan tuberculose (TB).
Linda Park, directeur van de organisatie Voice4Lions, is ervan overtuigd dat het handelen met leeuwenbotten een bedreiging voor de mens kan betekenen. Deze opinie wordt gedeeld door de bekende wetenschapper, Professor Paul van Helden (Universiteit van Stellenbosch). Prof. van Helden meent: “Het organisme dat TB bij leeuwen veroorzaakt heet Mycobacterium Bovis (Rundertuberculose). Deze vorm van TB is maar een heel klein beetje anders dan de soort die TB bij mensen veroorzaakt. Mensen die met Mycobacterium Bovis besmet worden, hebben andere symptomen dan bij “menselijke” tuberculose en daarom is het vaak moeilijk te diagnosticeren. Bovendien is Mycobacterium Bovis resistent tegen een van de belangrijkste middelen (antibiotica) voor het behandelen van TB bij mensen. De behandeling van besmette personen is dus niet zo eenvoudig. Ik ben dan ook van mening dat ongecontroleerde blootstelling aan de botten van dieren, in het bijzonder leeuwenbotten, een risico vormt.”
Het belangrijkste risico dragen mensen die als eerste met kadavers of leeuwenbotten in aanraking komen: zoals arbeiders op een leeuwenfarm, die een karkas direct nadat het dier is gejaagd of geëuthanaseerd, moeten bewerken.
Het kan echter ook gevolgen hebben voor andere beroepen zoals bv. taxidermisten en douanebeambten. Bovendien kan TB een aantal jaren in het lichaam van het slachtoffer sluimeren, terwijl het organisme zich in het lichaam vermenigvuldigd. Zodra de ziekte uitbreekt, hebben patiënten waarschijnlijk al andere leden van hun familie evenals vrienden besmet. Tuberculose wordt meestal van mens tot mens overgedragen via de luchtwegen.
Zonder behandeling kan TB fataal zijn. Deze ziekte tast vooral de longen aan, maar in het bijzonder rundertuberculose kan zich verspreiden naar andere delen van het lichaam via de bloedstroom. Voorbeelden van complicaties die kunnen ontstaan door een besmetting met TB zijn: pijn aan de wervelkolom, schade aan gewrichten, meningitis (hersenvliesontsteking), lever- of nierproblemen en hartaandoeningen.
Het volledige rapport kan je hier inkijken:
Main picture courtesy of Dirk Palfalusi